Znaczenie tradycji dla dzisiejszego człowieka
Autor: Farkas Gyulai
Bliskość
Z jednej strony jest bliska naszym sercom ze względu na swoje pochodzenie, ale także ze względu na swoją oryginalność, ponieważ jest to lokalne dziedzictwo, muzyka i taniec ludzi, osobiste uczucia naszych przodków, które przekazali nam w pakiecie, abyśmy mogli je otworzyć i zaangażować się w nie, abyśmy mogli rozwinąć je z naszych serc; z drugiej strony możemy spojrzeć sobie w oczy, gdy tańczymy razem i połączyć się z muzykiem, który ciągnie nas pod nogi, gdy gra. To jak ciepło imprezy tanecznej w zimowym chłodzie, letnie ognisko pod rozgwieżdżonym niebem.
Pamięć
Sposób życia naszych starszych ma nam coś do powiedzenia. Byli częścią otaczającej ich natury, tak jak byli częścią siebie nawzajem, byli odważni i uczciwi, a ich duszom nie brakowało pobożnej modlitwy. Ich spojrzenie na czas było zdeterminowane przez naturalny rytm ich rolnictwa, tak jak naturalnie dostosowali się do swoich świąt kościelnych: ważne było dla nich obserwowanie biegu słońca, zmiany dni i pór roku. Radość i smutek towarzyszyły ich podróżom, narodzinom i śmierci, małżeństwu, rodzinie, przyjaciołom i trudnościom codziennego życia i pracy. Wszystko to uchwycili w swojej sztuce: w pieśni, muzyce, tańcu oraz kulturze materialnej i zwyczajach. Możemy się od nich uczyć, używać ich jako części naszego życia, tak jak oni to robili, próbując radzić sobie ze wzlotami i upadkami naszego codziennego życia.
Aspekty etniczne, kultura
Nierzadko zdarza się, że ludzie o różnym pochodzeniu i tradycji żyją obok siebie, osiedlając się blisko siebie, a ich zwyczaje wydają się być sobie bliższe. Tam, gdzie istnieje wzajemne wzbogacanie tych zwyczajów w pokoju, możemy się wiele nauczyć jako istoty ludzkie: z jednej strony trwały spokój, ale także harmonia ze sobą nawzajem, z nami samymi. Wszystko to jest integralną częścią naszej tradycji ludowej, jeśli potrafimy ją odczytać: możemy to zaobserwować zwłaszcza w spotkaniach wielu narodów i narodowości, takich jak Csángó i ich sąsiedzi. Historia wszystkich narodów jest bogata w takie cenne zjawiska. Miejmy nadzieję, że uda nam się zbadać i, niczym skarb, wydobyć te wartości, aby uczynić z nich fundamenty naszego życia, naszego zdrowia i radości naszych serc.
Ożywianie tradycji – ruch Domów Tańca*
Ponad 40 lat temu grono młodych entuzjastów wiejskiej muzyki i tańca zapoczątkowało na Węgrzech najnowszy i nadal żywy nurt folkloryzmu. Dziś tzw. ruch Domów Tańca jest fenomenem nurtu revival (odrodzenia) na skalę światową. Potwierdzeniem tego stało się wpisanie metody pracy stosowanej w Domach Tańca na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO w 2011 roku. Zjawisko od dawna nie ogranicza się tylko do Węgier, oddziałuje na kraje sąsiednie, w tym inicjatywy podejmowane w Polsce.
Ruch domów tańca (táncház) narodził się na przełomie lat 60. i 70. na Węgrzech, dzięki grupie młodych entuzjastów muzyki i tańca ludowego. Wzorowany na kulturze, muzyce i tańcu Siedmiogrodu był alternatywą i opozycją dla tradycji związanych z państwem komunistycznym. W późniejszym czasie okazał się również ciekawym modelem edukacji młodzieży i dzieci poprzez taniec i muzykę. Muzyka nie ograniczała się już wyłącznie do tej z regionów Siedmiogrodu, lecz poszerzyła się o wszystkie obszary historyczne Węgier, w tym czango.
Na spotkaniach w Domach Tańca tańczy się, gra i śpiewa, ale także – a może zwłaszcza – uczy się wszystkich tych rzeczy. Dla młodych to okazja do czerpania nauk od doświadczonych wiejskich muzykantów, śpiewaków i tancerzy.
Na wydarzenia domów tańca może wejść każdy, niezależnie od wieku i umiejętności tanecznych – najważniejsze są dobre buty, odpowiedni humor, nastawienie do zabawy i chęć obcowania ze wspólnotą.
Od otwarcia pierwszego Domu Tańca w 6 maja 1972 roku, każdego roku powstawało coraz więcej takich miejsc.
Dzięki grupie zapaleńców odrodziła się polska muzyka tradycyjna, wiejska. Na początku lat 90-tych powstały Domy Tańca na wzór węgierski – w Warszawie, potem Poznaniu i Krakowie. Z tych domów rozwiną się całe nurty muzyczne i społecznościowe, dorastają świetni artyści.
Źródła materiałów:
https://pismofolkowe.pl/artykul/zywa-tradycja-4546
http://lengyelmuzeum.hu/pl/2020/05/13/domy-tanca/
