IV Festiwal Czango w Polsce
05.10. Gdańsk / Dom Zarazy, Stary Rynek Oliwski 15 / Klub Paszcza lwa, ul. Kwietna 39
06-08.10 Toruń / Muzeum Etnograficzne, ul. Wały gen. Sikorskiego 19
5 października w Gdańsku, a od 6 do 8 października w Toruniu zapraszamy na święto kultury tradycyjnej Węgier Polski i Ukrainy – Festiwal Czango w Polsce.
Festiwal Czango ożywia tradycje, ociepla relacje, tworzy przyjaźnie pomiędzy sympatykami tradycyjnych kultur wielu narodów, dzięki wspólnemu doświadczeniu ich wspaniałości, zabawy, odpoczynku.
Tegoroczna finałowa edycja obfitować będzie w różnorodne atrakcje i wydarzenia – warsztaty, potańcówki, koncerty, korowody, wystawy. Będziemy gościć liczną grupę artystów z Węgier, w tym przedstawicieli ludu czango: z Mołdawii – Márię Petrás, najsłynniejszą pieśniarkę ludową i artystkę zajmującą się ceramiką artystyczną oraz z Gimeszu – muzyków Istvána Lukácsa i Eszter Vitos. Melodie czango zagrają także wybitni rekonstruktorzy i multiinstrumentaliści – wirtuoz skrzypiec Gergely Sámsondi, Gyula Horváth, świetni fleciści – Dániel Bolya oraz Vajk Máté Gyulai. Nie zabraknie także Farkasa Gyulai’a, cenionego skrzypka i pieśniarza czango oraz Vince Meszarosa, specjalistę od muzyki z Transylwanii i Bukowiny. Tańców czango na najwyższym poziomie uczyć będzie Juliá Skopp. Wernisaż wystawy ceramiki Márii Petrás odbędzie się w Gdańsku, a malarstwa na szkle węgierskiej artystki Júlii Dávid w Toruniu. Obie artystki będą uczestniczyły w wernisażach.
Melodie i pieśni Beskidu Niskiego przybliżą nam Jan, Kacper i Zuzanna Malisz (Kapela Maliszów), a Pogórza z pogranicza polsko-ukraińskiego Paweł Iwan wraz z artystami ukraińskimi Maksymem Nakoniecznym grającym na skrzypcach, Severyna Danyleiko grającego na basach, na czele z Serhijem Ochrimczukiem, wybitnym skrzypkiem i śpiewakiem.
Będą z nami także Jacek i Alicja Hałas, twórców Poznańskiego Domu Tańca w 2000 roku, którzy są miłośnikami i znawcami czango, członkami najciekawszych formacji folkowych w Polsce, współtwórcami międzynarodowych projektów artystycznych oraz teatralnych.
Ciekawostką będą napewno warsztaty improwizacji muzycznej na bazie melodii czango, które poprowadzi Kazimierz Nitkiewicz, świetny trębacz znany głównie z Warszawskiej Orkiestry Sentymentalnej.
Nie zabraknie artystów i wieloletnich animatorów kultury tradycyjnej z Torunia: Marty Domachowskiej, Katarzyny Kostańskiej-Maziarz oraz Dominika Wóltańskiego oraz z Gdańska związanych ze Stowarzyszeniem Trójwiejska, w szczególności skrzypka Piotra Kluczka oraz Magdalenę Olkiewicz.
*** Wstęp na wydarzenia w Domu Zarazy w Gdańsku jest bezpłatny. Bilety do Torunia dostępne on-line lub w Muzeum Etnograficznym w Toruniu. Bilety na imprezę taneczną w klubie Paszcza lwa w Gdańsku – tuż przed wydarzeniem. ***
Utrzymywanie tradycji w życiu codziennym jest ważne – łączy narodowości – dodatkowo obszary mieszane, takie jak ten zamieszkały przez Czangów i cały region Karpat pomagają nam zrozumieć człowieka i dają przykład jak żyć w pokoju i harmonii. W folklorze można znaleźć wszystko: każdy naród ma swoją historię wpisaną głęboko w dziedzictwo kulturowe. Chcemy wydobywać te bogactwa i wykorzystywać je do wzbogacania naszego życia, zdrowia i naszych serc – tłumaczą organizatorzy Festiwalu z Fundacji Aeris Futuro i kapeli Szépszerével.
Muzyka tradycji węgierskich Czangów (Csángó) jest wyjątkowa – znajdziemy w niej melodie średniowieczne, rytmy cygańskie, żydowskie, bałkańskie, a nawet polskie. Atutem tańców Czango może być fakt, że większość to tańce w kręgu, zatem nie
trzeba mieć partnera lub partnerki, a kroki są zazwyczaj proste, choć tempa bywają bardzo szybkie.
Święto polskich i węgierskich domów tańca W Polsce jesteśmy świadkami rozkwitającej miłości do tradycyjnej kultury ludowej
wśród mieszkańców dużych miast. Inspiracja przyszła z Węgier, gdzie ruch domów tańca (táncház) rozpoczął się ponad pół wieku temu. Festiwal Czango w Polsce jest dobrym przykładem rozkwitu ruchu domów tańca, a przy tym kultury tradycyjnej:
wspólnie tańczymy, muzykujemy, śpiewamy. Fuzja temperamentów i eksplozja radości ze wspólnego muzykowania z polskimi artystami i tańczenia wykreowały pomysły na kolejną edycję Festiwalu.
Naszym marzeniem jest także wciąganie nowych osób do tego kręgu, do tej atmosfery, aby także mogli odczuwać pozytywne emocje, które my doświadczamy będąc już zanurzeni w pięknie tradycyjnej kultury – dodają Organizatorzy.
Ekologiczne i prospołeczne rozwiązania w organizacji wydarzeń to nasza tradycja Joanna Mieszkowicz w ramach Fundacji Aeris Futuro współtworzy od 2009 roku standard Zielone Wydarzenia – promujemy proekologiczne i prospołeczne innowacje
w organizacji wydarzeń oraz sami staramy się je wdrażać podczas organizacji wydarzeń. Te idee przyświecają także organizatorom ze strony węgierskiej – kapeli Szépszerével.

Ekologiczne rozwiązania w organizacji wydarzeń to nasza tradycja
Joanna Mieszkowicz w ramach Fundacji Aeris Futuro współtworzy od 2009 roku program Zielone Wydarzenia – promujemy proekologiczne i prospołeczne innowacje w organizacji wydarzeń oraz sami staramy się je wdrażać podczas organizacji wydarzeń. Te idee przyświecają także organizatorom ze strony węgierskiej – kapeli Szépszerével.
W ramach Festiwalu Czango m.in.: