Skrzypce: Lukács István Luki – przedstawiciel ludu czango z Gimeszu, Sámsondi Gergő (dodatkowo w przypadku większej ilości niż 5 uczestników)

Kup BILET na Ekobilet >>

Zakup biletu jest równoznaczny z akceptacją regulaminu.
Liczba miejsc ograniczona.

O czango 

Rdzenni Czangowie mieszkają na terenie Rumunii w regionie Mołdawii oraz w regionie Gimesz (węg. Gyimes) i stanowią w tym kraju mniejszość etniczną węgierskiego pochodzenia. Ich tradycyjna muzyka jest wyjątkowa –  głęboko zakorzeniona w wielokulturowej historii regionu Karpat Wschodnich. Znajdziemy w niej melodie średniowieczne, rytmy cygańskie, żydowskie, bałkańskie, a nawet polskie. 

Muzyka towarzysząca tańcom czango jest grana na tradycyjnych instrumentach, takich jak skrzypce, lutnia koboz, cymbały, flety (czango mołdawskie) oraz skrzypce i gardon (czango z Gimeszu). Tekstury dźwiękowe często nawiązują do lokalnej melodii i rytmu, co nadaje tańcom autentyczny charakter.

Skrzypce w muzyce czango

Granie melodii z Gimeszu na skrzypcach jest charakterystyczną praktyką zakorzenioną w tradycjach muzycznych tego regionu położonego w Karpatach Wschodnich, teren obecnej Rumunii, zamieszkały głównie przez węgierskojęzyczny lud Csángó. Melodie te często charakteryzują się rytmami tanecznymi, skalami modalnymi i ornamentami, które odróżniają je od innych tradycji ludowych.

Melodie z Gimeszu często wykorzystują skale, które różnią się od zachodniej muzyki klasycznej, z wieloma w skali pentatonicznej, przyczyniając się do ich unikalnego brzmienia.

Muzyka jest często grana w asymetrycznych metrum. Technika smyczkowania jest kluczowa dla uchwycenia rytmicznego rytmu stylu. Typowe są krótkie, szybkie pociągnięcia smyczkiem z ostrymi akcentami. Lewa ręka również odgrywa znaczącą rolę w artykulacji melodii za pomocą technik vibrato i hammer-on. Ozdobniki wzmacniają emocjonalną ekspresję melodii i są kluczowe dla wykonania.
Podobnie jak wiele tradycji ludowych, melodie Gyimes są często improwizowane. Oczekuje się, że skrzypkowie będą tworzyć wariacje na temat, zachowując podstawową strukturę melodii, pozwalając na osobistą interpretację muzyki.

Aby autentycznie wykonywać melodie z Gimeszu, niezbędne jest zanurzenie się w muzyce i kulturze tanecznej regionu, często ucząc się słuchowo od doświadczonych graczy, a nie poprzez muzykę pisaną. Słuchanie nagrań i obserwowanie form tanecznych towarzyszących melodiom może również pomóc w zrozumieniu odpowiedniego tempa i wyczucia. Dlatego warto jednocześnie wybrać się i na zajęcia instrumentalne i na potańcówki.

Muzyka, której będziemy się uczyć ma za zadanie towarzyszyć tańcom czango, dlatego jest ona pełna energii, rytmu i charakterystycznych melodii, które odzwierciedlają lokalne tradycje i dziedzictwo kulturowe. Gra na skrzypcach w muzyce czango wymaga techniki, wrażliwości na rytm i zdolności do wydobycia charakterystycznego brzmienia tego rodzaju muzyki. Ważna jest pozycja grającego, pozycja smyczka, smyczkowanie, a w szczególności charakterystyczny element tzw. „smyczkowanie uderzające” (ang. „chopping”), co oznacza uderzanie smyczkiem o struny, aby uzyskać stukający rytmiczny efekt. Zwrócimy także uwagę na skalę, ornamenty i możliwości improwizacji.

Ogólnie rzecz biorąc, muzyka czango ma charakterystyczny, ekspresyjny i pełen życia dźwięk, który współtworzy niezapomniany kontekst dla tańców czango. Dołącz do kręgu!

Informacje praktyczne:

Weź ze sobą bidon na wodę do picia, my zapewniamy wodę z kranu. 

*** Utrzymywanie tradycji w życiu codziennym jest ważne – łączy narodowości – dodatkowo obszary mieszane, takie jak ten zamieszkały przez Czangów i cały region Karpat pomagają nam zrozumieć człowieka i dają przykład jak żyć w pokoju i harmonii. W folklorze można znaleźć wszystko: każdy naród ma swoją historię wpisaną głęboko w dziedzictwo kulturowe. Chcemy wydobywać te bogactwa i wykorzystywać je do wzbogacania naszego życia, zdrowia i naszych serc – tłumaczą organizatorzy Festiwalu z Fundacji Aeris Futuro i kapeli Szépszerével.***